خطر باکتریهای مقاوم به درمان، جدیتر از همیشه:
مقاومت به آنتیبیوتیکها معمولا در بازه زمانی طولانی رخ میدهد و شاید به همین دلیل باشد که هشدارهای گاه و بیگاه دانشمندان، پزشکان و فعالان عرصه بهداشت در مورد خطر روزافزون افزایش مقاومت به این رده دارویی بسیار مهم تا کنون چندان موثر نبوده است.
روزگاری نه چندان دور، علم پزشکی با کمک آنتیبیوتیکهای ساده مثل پنیسیلین بر عفونتهایی بسیار پیچیده و غیرقابل درمان چیره میشد. اما به علت مصرف بیرویه و در بسیاری موارد بیمورد انواع آنتیبیوتیک، ارگانیسمهای بیماریزایی همچون انواع باکتریها توانستند به مرور تکامل یافته و یک به یک در برابر انواع مختلف آنتیبیوتیکها مقاوم شوند.
مقاومت روزافزون ارگانیسمهای بیماریزا به آنتیبیوتیکها هر از چندگاهی تبدیل به بحث روز رسانهها میشود. اما آنچه اینبار منجر به داغ شدن دوباره این بحث شده گزارشی است که توسط مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای کشور ایالات متحده آمریکا منتشر شده و حکایت از این دارد که خانمی در یکی از شهرهای ایالت نوادا به علت ابتلا به یک بیماری عفونی مقاوم به تمامی انواع آنتیبیوتیکهای موجود جان خود را از دست داده است.
ماجرا از این قرار بوده که خانمی حدود ۷۰ ساله در یکی از روزهای ماه اوت سال ۲۰۱۶ با علایم عفونت سیستمیک به بیمارستان مراجعه میکند. بررسی تاریخچه پزشکی بیمار نشان میدهد که چندی پیش در کشور هند دچار شکستگی در ناحیه لگن و ران شده و به علت این شکستگی و عفونت ناشی از آن در چند مرحله تحت درمان قرار گرفته است.
با این حال بیماری به صورت کامل بهبود نیافته و بیمار پس از بازگشت به آمریکا مجددا به بیمارستان مراجعه کرده است. پس از انجام آزمایشهای تکمیلی، پزشکان متوجه میشوند عفونت موجود در بدن بیمار متعلق به گروهی از باکتریها با نام «انتروباکتریاسه» است. تمامی انواع آنتیبیوتیکهای موجود برای این بیمار تجویز شد اما هیچکدام موثر واقع نشد و متاسفانه بیمار جان خود را از دست داد.
ابتلای این بیمار به عفونتی که به تمامی ردههای آنتیبیوتیکی موجود مقاوم بود هر چند اولین مورد در تاریخ پزشکی نیست منجر به جلب توجه دوباره متخصصان و رسانههای عمومی به آینده مبهم مبارزه با بیماریهای عفونی شده است.
آمارهای سازمان غذا و داروی ایران نشان میدهد مصرف آنتیبیوتیک در ایران ۱۶ برابر استاندارد جهانی است. آماری دیگر نشان میدهد که در بیش از ۵۰ درصد نسخههای تجویز شده توسط پزشکان ایرانی حداقل یک نوع آنتیبیوتیک مشاهده میشود.
علاوه بر این در نظر داشته باشید که علیرغم عدم حضور آنتیبیوتیکها در لیست داروهای بدون نسخه، تهیه بدون نسخه این داروها کاری است بسیار آسان.
فراموش نکنید اگر روزی فرا برسد که ارگانیسمهای بیماریزا نسبت به تمامی آنتیبیوتیکهای موجود مقاوم شوند، صرفنظر از اینکه فرد مبتلا دارای چه موقعیت شغلی است، در کجای دنیا زندگی میکند، از چه شرایط مالی برخوردار است یا از چه امکانات پزشکی و بیمارستانی بهره میبرد، مرگ سرنوشتی محتوم خواهد بود. امروز صدای پای باکتریهای مقاوم بلندتر از همیشه به گوش میرسد.